Είναι μια μακράς διάρκειας διαβρωτική βλάβη κυρίως του βλεννογόνου του δακτυλίου του πρωκτού που φτάνει βαθιά στον έσω σφιγκτήρα. Η συνήθης περιοχή που δημιουργούνται οι ραγάδες, με τον ασθενή σε γυναικολογική θέση, είναι η 6η ώρα του δακτυλίου (δηλαδή προς τον κόκκυγα). Στις γυναίκες δημιουργείται και προς τη 12η ώρα (δηλαδή προς τον κόλπο).
Ο ασθενής έρχεται στο γιατρό (Γενικό Χειρουργό ή Γαστρεντερολόγο) λόγω του έντονου πόνου που νιώθει στην περιοχή κυρίως μετά την αφόδευση και για τη μεγάλη διάρκειά της (αρκετές ώρες την ημέρα).
Οι αιτίες της ραγάδας του πρωκτικού δακτυλίου είναι:
α) τον υπερτονικό εσωτερικό σφιγκτήρα,
β) τον τραυματισμό της περιοχής από μεγάλα και σκληρά κόπρανα, από εξέλκωση της περιοχής από θρομβωμένο αιμορροϊδικό όζο και από πρωκτικό σεξ.
Τα σημάδια της σχισμής του πρωκτού είναι οξεία και χρόνια ανάλογα με την παρουσία ή απουσία ουλώδους ιστού στο κάτω μέρος και τα χείλη. Οι οξείες ραγάδες μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά με καλές πιθανότητες πλήρους ίασης, ενώ στις χρόνιες ραγάδες η πιθανότητα να βοηθήσει η συντηρητική θεραπεία είναι πολύ μικρή, γι' αυτό προτείνουμε τη χειρουργική επέμβαση πιο εύκολα. Για τον παραπάνω λόγο είναι απαραίτητο ο ασθενής με πρωκταλγία να επισκεφθεί άμεσα τον χειρουργό ή τον γαστρεντερολόγο για τη σωστή και έγκαιρη διάγνωση του προβλήματος. Είναι ο μόνος τρόπος να θεραπεύσετε γρήγορα και να έχετε την ευκαιρία να αποφύγετε τη χειρουργική επέμβαση που φοβούνται οι περισσότεροι.
Η συντηρητική θεραπεία επικεντρώνεται στη διόρθωση της δυσκοιλιότητας. Στην καταπολέμηση του σπασμού του σφιγκτήρα και του πόνου και φυσικά στην προσπάθεια επούλωσης της ραγάδας. Αλοιφή RECTOGESIC κάθε 12 ώρες για οκτώ εβδομάδες, 10cc παραφινέλαιο δύο φορές την ημέρα για τις πρώτες 20 ημέρες. Η χρήση και οι ιδιότητες της αλοιφής θα πρέπει να ενημερώνονται προσεκτικά στον ασθενή από τον θεράποντα ιατρό του. Προτεινόμενη χειρουργική αναζωογόνηση της διάτασης και έσω πλάγια σφιγκτηροτομή στις 3 η ώρα. Είναι μέχρι στιγμής η μόνη θεραπεία με άμεσα σωτήρια αποτελέσματα.
Πρόσφατα γίνεται λόγος για μια μέθοδο με χρήση λέιζερ που λόγω του μικρού χρονικού διαστήματος που χρησιμοποιείται δεν έχει μακροπρόθεσμα θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα.
Και οι δύο μέθοδοι απαιτούν σύντομη παραμονή στην κλινική.